Naar inhoudNaar footer

Warmtenet

17 juni 2024 om 22:37|

Laatste update: 2 maanden geleden

|12 minuten leestijd

Een warmtenet (ook wel stads- of blokverwarming genoemd) is een veelvoorkomende manier om wijken of stadsdelen collectief en op grote schaal van het aardgas af te halen.

Bekijk de afbeelding in een volledig scherm

Er zijn veel manieren om je huis te verwarmen. Een van die manieren is een warmtenet. Daarbij word je huis, samen met andere huizen in je wijk, aangesloten op een warmtebron die je huis verwarmt.  

Wat is een warmtenet? 

Een warmtenet (ook wel stads- of blokverwarming genoemd) is een manier om wijken of delen van een stad samen en op grote schaal zonder aardgas te verwarmen. 
 
Een warmtenet werkt zo: één of meer grote centrale warmtebronnen zorgen voor warmte die naar de woningen wordt gebracht voor verwarming en warm water. De warmte kan bijvoorbeeld komen van aardwarmte, bodemwarmte (met warmtepompen), biomassa, restwarmte van de industrie of afvalverbrandingsinstallaties.  
 
Vanaf de warmtebron wordt via een leidingsysteem in de grond warm (50 graden Celsius) tot erg warm water (90 graden Celsius) naar de woningen gebracht. Vanaf de warmtebron met dikke buizen naar de wijken. In de wijken splitsen deze dikke buizen in dunnere buizen, die in de straten worden gelegd. Tenslotte wordt ondergronds een buis naar binnen geleid en worden huizen aangesloten. 
 
In het huis zorgt een warmtewisselaar (ook wel afleverset genoemd) dat je die warmte kan gebruiken om te douchen en te verwarmen. Het afgekoelde water gaat daarna terug naar de bron om opnieuw opgewarmd te worden. 

Warmtenet: Wel of niet verplicht?

Een warmtenet aanleggen is een hele grote investering. Alleen als er veel woningen op worden aangesloten is het rendabel. Vaak zijn dan ook wijken met veel (sociale) huurwoningen het eerst aan de beurt. Gemeenten kunnen dan afspraken maken met woningcorporaties of verhuurders met veel woningen in die wijk. De huurders van deze woningen kunnen niet zelf kiezen welk verwarmingssysteem ze willen, dat doet de verhuurder. 
 
Heb je een koophuis, dan kan je natuurlijk zelf kiezen of je je laat aansluiten op het warmtenet of kiest een voor andere warmtebron, zoals een warmtepomp.  

Is het een goede stap voor mij?

Voor een warmtenet is een eenduidig antwoord niet te geven. Soms hoef je er niet over na te denken. Bijvoorbeeld  als de gemeente geen plan heeft om een warmtenet aan te leggen. Of als je in een huurwoning woont. Wat altijd een verstandige stap is, is isoleren

Op de pagina van de TransitieVisie Warmte kan je zien of jouw gemeente van plan is om in jouw wijk een warmtenet aan te leggen. 

Advies nodig? Wij helpen je graag verder.

Nog vragen? Advies op maat? Beoordelen van een offerte? Neem gerust contact op met onze onafhankelijke adviseurs. We denken graag met je mee en helpen je met gratis, persoonlijk advies. Enige voorwaarde is dat jouw gemeente is aangesloten bij Energieloketten.

Bel, mail of chat met ons!

Veelgestelde vragen warmtenet

Voor een aansluiting van een bestaande woning op het warmtenet is het goed om rekening te houden met de volgende ingrepen:

  • Graafwerkzaamheden voor het aanbrengen van de warmteleidingen naar de woning (in de straat, maar ook in de voortuin);
  • Plaatsing van de afleverset (warmtewisselaar). De warmtewisselaar draagt de warmte van het warmtenet over aan het verwarmingssysteem in de woning (radiatoren en/of vloerverwarming) en verzorgt het warm tapwater;
  • Aansluiting van de afleverset op het verwarmingscircuit en tapwatercircuit. Om de warmte over te kunnen dragen aan de woning moet dit worden aangesloten op de huidige installatie binnen de woning;
  • Plaatsen elektrische kookplaat. Om de gasaansluiting te kunnen verwijderen, zal er op elektriciteit gekookt moeten worden. Dit kan ook betekenen dat er een aanpassing in de meterkast noodzakelijk is;
  • Verwijderen gasaansluiting. Zodra het warmtenet en de elektrische kookplaat zijn aangesloten, kan de gasaansluiting worden verwijderd;
  • De temperatuurregeling in de woning verandert niet en de huidige radiatoren of vloerverwarming kunnen normaal gesproken in gebruik blijven.

Eigenaren van bestaande woningen

De Warmtewet kent géén verplichting voor eigenaren van bestaande woningen om aan te sluiten op het warmtenet. Ook niet in geval van verbouwing of ingrijpende renovatie. Het staat een bewoner dus vrij om te kiezen voor een alternatieve warmtebron zoals bijvoorbeeld een warmtepomp.

Eigenaar van nieuwbouw

Huizen in nieuwbouwprojecten kunnen wel verplicht zijn om aan te sluiten op een warmtenet. De rechtbank in Amsterdam heeft echter recent besloten dat een aansluiting op een warmtenet niet verplicht is als er een gelijkwaardig alternatief kan worden geboden (warmtepomp i.c.m. zonnepanelen).

Je kan pas voor een aansluiting in aanmerking komen wanneer er een warmtenet in de straat aanwezig is of op de planning staat. Op dit moment hebben nog niet veel wijken een warmtenet. Wanneer er sprake is van aanleg van een warmtenet waarop kan worden aangesloten, dan zal de gemeente en/of de warmteleverancier je hierover informeren. Kijk in de Transitievisie Warmte van jouw gemeente of er plannen zijn om jouw wijk van het gas te halen met een warmtenet.

Wanneer we spreken over aardwarmte doelen we op zeer diepe boringen. Aardwarmte is warmte uit waterhoudende aardlagen van 1 tot 3 kilometer diep. Het staat ook bekend als geothermie. De warmte is doorgaans van hoge temperatuur, maximaal 120 graden Celsius. In het Westland gebruiken tuinders al geothermie voor het verwarmen van kassen. In meer gebieden in Nederland zijn geschikte locaties, maar er moet ook nog veel in kaart worden gebracht. Het boren naar nieuwe bronnen zal daarom nog wel even duren.

Bij bodemwarmte zijn de boringen een stuk minder diep, tussen de 100 en 300 meter. Met behulp van een grote, gezamenlijke elektrische warmtepomp is dit de bron voor het warmtenet. Dat gebeurt met warmte-koude opslag (WKO). Dit systeem slaat in de winter kou op om ’s zomers woningen te koelen, en slaat in de zomer warmte op om ’s winters woningen op te warmen. In de bodem is de temperatuur zo’n 10 tot 13 graden Celsius. Er worden 2 putten van 100 tot 300 meter geboord. De ene put levert in de winter de warmte voor een warmtepomp, die er verwarmingswater van 40 graden Celsius van maakt. Het afgekoelde grondwater gaat vervolgens terug de grond in naar de andere put. In de zomer wordt water uit de koudere put gebruikt voor koeling, en gaat het warmer terug de eerste put in. Dit helpt om de bronnen in balans te houden.

Dit is afhankelijk van de warmtebron van de stadsverwarming. Milieu Centraal schat in dat op basis van de huidige omstandigheden een warmtenet gemiddeld 60% minder CO2 uitstoot in vergelijking met individuele aardgasgestookte cv-ketels. Hoe duurzaam het warmtenet is, hangt onder meer af van:

  • De daadwerkelijke warmtebron (restwarmte, biomassa of geothermie);
  • Een eventuele hulpbron om bij te springen op hele koude dagen;
  • Hoe duurzaam de stroom voor de elektrische pompen wordt opgewekt;
  • De temperatuur van het water van de warmtenetten (hoe lager de temperatuur, hoe minder warmteverlies bij transport van de warmte).

Op dit moment kan je bij een aansluiting op een warmtenet je warmteaanbieder niet kiezen, zoals dat wel kan voor stroom en gas. Er is maar één aanbieder voor een warmtenet. Om consumenten te beschermen, staat in de Warmtewet dat het verwarmen van een woning met een warmtenet niet duurder mag zijn dan verwarmen met een cv-ketel op aardgas. Hierbij wordt gekeken naar de energieprijzen, aansluitkosten, onderhoudskosten, enzovoort. De Autoriteit Consument & Markt berekent de maximaal toegestane tarieven voor een warmtenet. 

Deze koppeling zorgt er ook voor dat met een stijgende gasprijs de warmteprijs ook veel hoger mag zijn, terwijl de kosten van het warmtenet niet per se toenemen. Er is op dit moment veel discussie over deze regels en de overheid lijkt van plan te zijn deze koppeling los te laten. Dit is pas definitief zodra de wet is aangepast. 

Op de pagina van de TransitieVisie Warmte kan je zien of jouw gemeente van plan is om in jouw wijk een warmtenet aan te leggen. 

Hoe goed je huis geïsoleerd moet zijn om aan te sluiten op het warmtenet, hangt af van het soort warmtenet. Warmtenetten verschillen in temperatuur. Hoe lager de temperatuur van het warmtenet, hoe beter de woningen geïsoleerd moeten zijn om die met lage temperaturen toch warm te krijgen.   

  • Een hoge temperatuur warmtenet; Een warmtenet met hoge temperatuur levert warmte van ongeveer 90 graden Celsius. Met deze temperatuur kan elke woning, zelfs zonder isolatie, goed verwarmd worden. Het nadeel is dat het opwekken van deze hoge temperatuur niet efficiënt is en veel warmte verloren gaat tijdens het verplaatsen ervan.   

  • Een middentemperatuur warmtenet; Een warmtenet met middentemperatuur heeft een temperatuur van ongeveer 70 graden Celsius. Hiermee kan een matig geïsoleerde woning goed verwarmd worden. In oudere wijken waar de woningen niet goed geïsoleerd kunnen worden, kan een warmtenet met middentemperatuur een goede oplossing zijn.  

  • Een lage temperatuur warmtenet; Goed geïsoleerde woningen kunnen verwarmd worden met lagere temperaturen. Als een woning minimaal spouwmuurisolatieHR++ glasvloerisolatie (Rc groter dan 3,5) en dakisolatie (Rc groter dan 4,0) heeft, kan gewerkt worden met temperaturen van 50 tot 55 graden Celsius. Dit niveau van isolatie is bij een gemiddelde woning goed haalbaar. Bij deze temperaturen is het vaak wel nodig om het warme tapwater nog extra te verwarmen. 

 In duurzame nieuwbouwwijken zijn woningen vanaf de bouw zo goed geïsoleerd dat gewerkt kan worden met temperaturen lager dan 40 graden Celsius. Ook wijken die grondig gerenoveerd worden, kunnen hiervoor geschikt zijn. Het voordeel van een laag temperatuur warmtenet is dat er weinig energieverlies is tijdens het transport. Ook hierbij is naverwarming nodig voor het warme tapwater.  

Ontvang onze nieuwsbrief

Ontvang regelmatig handige tips, advies en het laatste nieuws!

Ja, ik ga akkoord met de privacyverklaring.

Wij gaan zorgvuldig om met je persoonsgegevens. In onze privacyverklaring kun je bekijken wat wij met jouw gegevens doen.

Deel deze maatregel
Deel pagina op Facebook
Deel pagina op WhatsApp
Deel pagina op ShareX