Spouwmuurisolatie

Als je je huis duurzaam gaat maken moet je rekening houden met de Wet natuurbescherming. Deze wet beschermt kwetsbare dieren zoals vleermuizen en vogels. Kijk voor meer informatie op de pagina over natuurvriendelijk isoleren.

Op basis van het bouwjaar kan je een inschatting maken of je spouwmuur geschikt is om te isoleren. 

• Is je woning gebouwd voor 1910 à 1920?
  Dan is er waarschijnlijk geen spouwmuur aanwezig. Indien dat bij jouw woning het geval is, dan kun je van binnenuit na-isoleren of aan de buitenkant van de gevel. 
• Is je woning gebouwd tussen 1920 en 1975? 
  Er is een spouw aanwezig maar deze is bij de bouw niet geïsoleerd. Het kan zijn dat de spouwmuur later alsnog geïsoleerd is. Dit herken je aan oude boorgaten in de voegen. 
• Woningen gebouwd vanaf 1976 werden standaard voorzien van isolatie. De dikte van de toegepaste isolatie is in de loop der jaren opgelopen door continue aanscherping van het Bouwbesluit door de Rijksoverheid. Afhankelijk van de dikte en het type isolatiemateriaal is het in  veel gevallen mogelijk om extra isolatie in de spouw aan te brengen. Dit is met name mogelijk bij woningen in de bouwperiode 1975 tot 1987.

Soms is het mogelijk om een spouwmuur met extra isolatiemateriaal bij te vullen. Soms is het beter om de spouw eerst te laten schoonmaken of leeg halen. Uiteraard kan dit per situatie verschillen. Indien er al een isolatiemateriaal in de gevel aanwezig is, dan zijn er een aantal punten van belang:

• Wat voor isolatiemateriaal is toegepast?
• Hoeveel centimeter isolatiemateriaal is er aanwezig?
• Hoeveel ruimte blijft er over tussen het isolatiemateriaal en de buitenmuur?
• Wat is de technische staat van het aanwezige materiaal?

Spouwmuren die tijdens de bouw voorzien zijn van isolatie kunnen eventueel door middel van na-isolatie volledig geïsoleerd worden. Voorwaarde is dat de spouw breed genoeg is (ten minste 3 cm) en dat de reeds aanwezige isolatieplaten tegen het binnenspouwblad bevestigd zijn. Met name woningen uit de bouwperiode 1975 tot 1987 kunnen in aanmerking komen voor na-isolatie. In deze bouwperiode waren de eisen vanuit het Bouwbesluit nog niet optimaal.

Spouwmuren die in het verleden geïsoleerd zijn door de (voorgaande) bewoner kunnen vaak niet nageïsoleerd worden, omdat de spouw niet breed genoeg is (vrije ruimte minimaal 3 cm). Het is mogelijk om het oude materiaal te verwijderen en opnieuw te isoleren. Echter is dit een vrij kostbare ingreep. In de praktijk komt dit op een prijs van circa € 25,- à € 35,- per vierkante meter voor het verwijderen van het isolatiemateriaal. Hier komt de prijs voor het opnieuw isoleren van de spouwmuur nog bovenop. Vanwege de al aanwezige isolatie zullen de kosten vaak niet opwegen tegen de besparingen en comfortverbeteringen die het oplevert. Uiteraard is één en ander afhankelijk van het toegepaste isolatiemateriaal.

Het na-isoleren is een lastig proces omdat het oude isolatiemateriaal vaak vervuild en verouderd is. Het is daarom verstandig de technische staat van de spouw en isolatie te laten inspecteren door een vakspecialist.

Een fabel die in de rondte gaat, is dat een spouwmuur is bedoeld om te ventileren. De spouwmuur is echter geïntroduceerd om vochtdoorslag te voorkomen en niet om te ventileren.

Vroeger, tot omstreeks 1910 à 1920, werden woningen gebouwd met een steensmuur (zonder luchtspouw). Bij langdurige en hevige regenval kon vocht door de stenen heen trekken, waardoor vochtplekken en schimmels ontstaan aan de binnenzijde van de woning. Om dit te voorkomen werden de binnen- en buitenmuur, vanaf 1910 à 1920, circa 5 tot 7 centimeter uit elkaar geplaatst. Hierdoor zal vocht de binnenmuur van de woning niet bereiken, maar via het metselwerk van de buitenmuur aan de binnenzijde van de spouw naar beneden dalen en in de grond verdwijnen. Het is daarom zeer belangrijk om ervoor te zorgen dat de afwatering rondom de gevel niet afloopt naar de gevel zelf, maar naar de tuin!

In de praktijk zal meer dan 95% van het regenwater dat op de buitenmuur terecht komt verdampen door weersinvloeden als zon en wind. Pas wanneer de gevelstenen volledig verzadigd zijn zal vocht toetreden tot de spouw. Moderne isolatiematerialen zijn behandeld tegen vocht. Bij een met isolatiematerialen gevulde spouw zal het (beetje) vocht wat de spouw binnentreedt, langs het isolatiemateriaal naar beneden lopen en in de bodem verdwijnen. Het is wel zeer belangrijk dat de spouw niet vervuild is en voldoende breed is. Indien dit niet het geval is, dan zouden vochtproblemen op kunnen treden. Het is daarom zeer belangrijk dit te laten controleren door een gecertificeerde vakspecialist. 

Veel bewoners zijn benieuwd of spouwmuurisolatie nu echt een groot effect heeft. In de praktijk hebben we al bij vele woningen metingen gedaan om te controleren wat de effecten zijn op het wooncomfort. Met de infraroodcamera zien wij gemiddeld 1,5 à 2,5 graden Celsius temperatuurverbetering op de binnenmuur gemeten na het aanbrengen van spouwmuurisolatie (dit bij een muur die grenst aan de buitenmuur).

Ook geven bijna alle bewoners aan dat de woning na het aanbrengen van spouwmuurisolatie, beter de warmte vasthoudt. Ook koelt de woning ’s nachts minder af.

De besparing die je met spouwmuurisolatie kan realiseren hangt af van meerdere factoren. Denk hierbij onder andere aan je stookpatroon en het wel of niet op de verdiepingen verwarmen. Ook de mate van reeds aanwezige isolatie in andere delen van de woning heeft grote invloed op de te behalen besparing. Op het moment dat je overal HR++ glas hebt toegepast, de vloer en het dak al hebt geïsoleerd, dan zal het besparingspotentieel op de stookkosten verhoudingsgewijs steeds kleiner worden.

Doorgaans zien wij bij een gemiddelde tussenwoning een besparing van circa 15% tot 25% op de stookkosten, bij een hoekwoning of 2-onder-1-kap circa 25% tot 30% en bij een vrijstaande woning circa 30% tot 40%. Met deze besparing is het mogelijk om binnen 4 tot 6 jaar de investering terug te verdienen.

Let op, ongeveer 75% tot 80% van je totale gasverbruik wordt gebruikt voor het verwarmen van de woning. De besparingen gelden dus niet voor het gehele gasverbruik op de jaarafrekening, maar slechts op het deel voor het verwarmen van de woning.