Pelletkachel of -ketel

Er zijn verschillende soorten pelletkachels:

• Een vrijstaande pelletkachel;
• Een ingebouwde pelletkachel;
• Een pelletkachel die je kan aansluiten op de centrale verwarming;
• Combinatiekachels die houtblokken en pellets kunnen gebruiken.

Vrijstaande pelletkachels 

Het werkt goed om met een vrijstaande pelletkachel één kamer te verwarmen. Meestal staat de pelletkachel in de woonkamer. Je kan ook een kamer ernaast verwarmen door een deel van de warme lucht naar die kamer te leiden. Hierbij blijft de meeste warmte in de woonkamer.

Als je meer kamers met een pelletkachel wilt verwarmen, kan je kiezen voor een pelletkachel met een aansluiting op de centrale verwarming (cv-aansluiting). Als je een klein huis hebt met een lage warmtebehoefte, kan je de pelletkachel zelfs als hoofdverwarming gebruiken.

Pellet-inbouwhaarden 

Zoals de naam al zegt, wordt een pellet-inbouwhaard ingebouwd in een schouw. Deze kachel heeft een veel hoger rendement dan een open hout-inbouwhaard. Bij een open haard verlies je tot wel 90% van de warmte via de schoorsteen.

Pelletkachel met cv-aansluiting 

Pelletkachels met een cv-aansluiting worden ook wel thermo-pelletkachels of cv-pelletkachels genoemd. Zo'n pelletkachel heeft naast gewone verwarming ook een wateraansluiting. De wateraansluiting wordt met een ingebouwde pomp aangesloten op de cv-installatie van het huis. Zo kunnen ook de radiatoren, vloerverwarming en water verwarmd worden (met een voorraadvat/boilervat).

Hout-pellet combinaties

In een hout-pellet combikachel kan je houtblokken en houtpellets gebruiken als brandstof. Als je hout in de kachel doet, stopt de automatische aanvoer van pellets. Als het hout op is en er nog steeds warmte nodig is, begint de kachel automatisch weer pellets aan te voeren. Het rendement van een hout-pellet combikachel is lager dan dat van een gewone pelletkachel.

Door de verbranding van houtpellets in een pelletkachel wordt er lucht verwarmd. Deze warme lucht wordt de woonkamer in geblazen. Een houtkachel werkt in principe hetzelfde, alleen gaat daar een groot gedeelte van de warmte verloren door het rookgaskanaal.

Een pelletketel of biomassaketel daarentegen neemt de volledige functie van een gasgestookte cv-ketel over. Het verwarmt water wat de bestaande radiatoren (of vloerverwarming) voedt én kan zorgen voor warm tapwater. Aandachtspunt is wel dat je genoeg ruimte moet hebben om de pelletketel te plaatsen. Doorgaans vraagt een pelletketel vrij veel ruimte.

Er bestaan ook pelletkachels met een cv-aansluiting. Deze cv-pelletkachel blaast een deel van de warmte de kamer in. Het andere deel verwarmt het cv-water. Het is echter geen volwaardige vervanger van de cv-ketel. Dat komt vanwege de kleine boiler en bovendien ondervind je in de lente/zomer nog een groot nadeel. In die periode heb je namelijk nog steeds warm water nodig, maar dat betekent dat je de woonkamer moet blijven verwarmen. De binnentemperatuur wordt daardoor onaangenaam hoog. 

Hoeveel houtpellets jouw pelletkachel in een jaar verbrandt, is afhankelijk van verschillende factoren. Zo is dit bijvoorbeeld afhankelijk van het vermogen en de temperatuur van de pelletkachel. Hoe hoger het vermogen en de temperatuur, hoe meer houtpellets een pelletkachel verbrandt. Daarnaast speelt ook isolatie in huis een grote rol. Hoe beter jouw woning geïsoleerd is, hoe minder warme lucht er ontsnapt. Aangezien de pelletkachel verwarmt tot de door jou ingestelde temperatuur, stopt de kachel met verwarmen bij het behalen van deze temperatuur. Uiteraard maakt het ook een verschil of je met de pelletkachel slechts één ruimte, of meerdere ruimtes verwarmt. Ter indicatie, wanneer er een gasverbruik van circa 500 m³ zal worden afgedekt met de pelletkachel dan zal deze circa 900 kg aan pellets verstoken.

Wanneer je van plan bent een pelletkachel aan te schaffen dan is het zeer belangrijk om goed te kijken naar het vermogen dat de pelletkachel levert. Vaak wordt er gedacht dat te veel vermogen beter is dan te weinig. Echter is het niet goed om een te zware kachel aan te schaffen. Dit heeft de volgende redenen:

• De kachel zal door het grotere vermogen meer pellets verbruiken;
• De kachel verbruikt meer elektriciteit;
• De ruimte wordt te snel te warm;
• De kachel zal vaker uitslaan en opstarten wat de levensduur van sommige onderdelen niet ten goede komt.

De regel die je aan kunt houden is de volgende:
Per 25 m3 ruimte of 10 m2 vloeroppervlakte kan je 1 kW aan vermogen rekenen. Echter is de positie van de kachel en de isolatiewaarde van de woning ook van belang.

Koop daarnaast een pelletkachel met een zo laag mogelijk 'minimaal vermogen'. Daarmee kan de kachel op een lage stand blijven branden en voorkom je dat de kachel onnodig uit- en aanslaat. Dit zal meestal rond de 2,5 kW liggen. Over het algemeen zal een pelletkachel meestal op de laagste stand branden, en het is dan belangrijk dat de kachel de temperatuur constant kan houden.

Ja. Een pelletkachel die in Nederland verkocht wordt, wordt volgens Europese richtlijnen getest op fijnstofuitstoot. De eisen zijn de laatste jaren strenger geworden en zullen in de toekomst nog strenger worden. Een pelletkachel wordt getest onder optimale omstandigheden. Als de kachel een paar jaar staat en niet goed wordt onderhouden, kan hij meer uit gaan stoten. 

Pelletkachels en pelletketels stoten ongeveer 80% minder fijnstof uit dan open haarden en andere houtkachels. Dit komt omdat houtpellets gelijkmatig in elkaar zitten en daardoor beter verbranden. Ook zorgt de kachel automatisch voor een optimale verbranding, wat een houtkachel niet kan. 

Goed onderhoud is daarnaast erg belangrijk. Denk aan het schoonhouden van de verbrandingskamer. Een fijnstoffilter op het afvoerkanaal kan ook helpen. 

• Je dient regelmatig de aslade schoon te maken. Dit kan je doen met een speciale aszuiger;
• Als de ruit van de pelletkachel beslaat, kan je deze schoonmaken met een licht vochtige doek;
• Vul in het voor- en najaar één keer per week de pelletkachel met houtpellets. In een koude winter moet dit ongeveer één keer per dag;
• Als de binnenkant van de pelletkachel een zwarte kleur krijgt, betekent dit vaak dat de verbranding niet goed is. Reden hiervoor is in de meeste gevallen het feit dat de pellets niet goed zijn, de kachel niet goed is afgeregeld (zorg van installateur) of dat de kachel niet goed is schoongemaakt;
• Het is aan te raden om minstens een keer per jaar de pelletkachel na te laten kijken door een installateur (i.v.m. schoonmaak warmtewisselaar en rookgaskanaal). Het is goed om dit voor of na het stookseizoen te laten doen.

Een pellet is blokje/staafje van samengeperst hout. Het wordt veelal gemaakt van zaagsel en/of houtresten. Anders dan houtblokken worden pellets steeds op dezelfde manier gemaakt en zijn ze goed gedroogd. Door de schone verbranding levert een pelletkachel veel warmte en is de uitstoot zo laag mogelijk.

Gebruik alleen pellets met een ENplus A1 certificering (staat op verpakking). Er zijn veel verschillende soorten pellets in omloop. Niet alle pellets zorgen voor een zo schoon mogelijke en dus veilige verbranding. Let daarnaast op het Better Biomasslabel voor duurzame pellets, die beter zijn voor het milieu.

Wanneer de pellets niet gecertificeerd zijn, kan het zijn dat deze geperst zijn met (vervuild) afvalhout. Wanneer hier verfresten in aanwezig zijn, zullen de verbrandingsgassen stoffen bevatten die het binnenwerk en rookgaskanaal aantasten. Ook kunnen pellets die niet goed gedroogd zijn zorgen voor een slechtere verbranding. Bij sommige pelletketels is het zo dat de garantie kan komen te vervallen op het moment dat er gebruik wordt gemaakt van niet gecertificeerde pellets.